Psikoterapi ve Zeka Testleri

1-min

Psikoterapi, bireylerin duygusal ve davranışsal sorunlarının çözümünü, ruh sağlıklarının geliştirilmesi ve korunmasını amaçlayan tekniklerin genel adıdır. Psikoterapi her zaman sadece tek tek bireyleri konu almaz, zaman zaman incelenen tüm bir ailenin etkileşimsel meseleleri zaman zamansa incelenen bir çiftin birbiriyle olan ilişkisindeki bazı sorunların ruh sağlığı temelindeki kökleri olabilir. Ruh-zihin sağlığına dair sorunların psikolojik, sosyolojik veya somatik boyutları olabilir.

Terim psiko ve terapi formlarından oluşur ki, psiko Yunanca psukhē “ruh, zihin”den, terapi ise Yunanca therapeia “iyileştirme”den türemiştir.

Psikoterapi, daha olgun ve uygun bir ruhsal denge sağlamak amacı doğrultusunda zihinsel ve duygusal bozukluk gösteren hastalarla düşünce ve duygu alışverişi kurularak yürütülen bir tedavi bilim ve sanatıdır. Psikiyatristler, Klinik Psikologlar, Psikolojik Danışmanlar ve Sosyal Hizmet Uzmanları psikoterapi yaparlar.

Çok genel bir başlık altında söylemek gerekirse, duygusal çatışmaları çözümleyen, bu çatışmalardan doğan kaygı ve gerginlikleri, çökkünlükleri azaltan, ruhsal uyum düzeyini artıran, kişilerarası ilişkileri daha olgunlaştıran tüm teknik ve yöntemlere psikoterapi denilebilir.

Psikoterapi sürecinde terapist ile danışan arasında kurulan ilişki temel alınarak danışanın yaşadığı sorunlar üzerinde çalışılır. Sadece psikolojik rahatsızlık yaşayan kişiler değil, hayatının herhangi bir alanında tıkanıklık yaşadığını hisseden ve yaşamını daha anlamlı bir şekilde sürdürmek isteyen herkes psikoterapi sürecine girebilir. Psikoterapi, terapistin danışan adına neyin doğru olduğuna karar vermesi ya da nasıl değişeceğini söylemesi değildir.

Psikoterapist kendi kuramsal bilgilerini ve uygulama becerilerini kullanarak; danışanın kendisini tanıması, hayatına dair farkındalıklar yaşaması, daha sağlıklı ilişkiler kurması ve yeni çözüm yolları geliştirebilmesi için danışana ışık tutar

Psikolojik Test Uygulamaları Zaman zaman psikiyatrik sorunların tanımlanması yada objektif değerlendirilmesinde psikolojik testlere ihtiyaç duymaktayız. Bu testler Zeka, kişilik, psikiyatrik değerlendirme ve gelişim testleri gibi farklı türlere sahiptir. Aşağıda merkezimizde uygulanmakta olan testler yer almaktadır:

Zeka testleri

WISCH-R Çocuklar İçin Zeka Testi

6-16 yas grubu çocuklar için, Türkiye standartlarına uyarlaması yapılmış en sık kullanılan zeka ölçüm araçlarından biridir. WISC-R Zeka ölçeği belirli koşullar altında çocuğun performansını değerlendirmek için hazırlanmıştır. Sözel ve performans olarak iki ana bölümden ve alt testlerden oluşur ve yaklaşık 1,5 saatte tamamlanır. WISC-R Zeka ölçeği uygulaması, bu testin eğitimini almış ve belli sayıda uygulama gerçekleştirmiş uzman psikologlar tarafından yapılmalı, test sonunda çocuğun gelişmesi gerekli görülen noktalarda aileye öneriler sunulmalıdır.

Stanford—Binet Zeka Testi

Stanford-Binet Zeka Ölçeği 2 yaşından, ileri yetişkinlik yaşına değin uzanan yaş düzeylerini temsil eden soru maddelerinden oluşmaktadır. 2 ve 5 yaşları arasında yaş düzeyleri 6 aylık dilimlere ayrılmıştır (2 – 2, 6 yaş, 3 – 3, 6 yaş gibi). Orta ve ileri yetişkinlik yaşları dışındakiler için toplam 7 soru maddesi orta ve ileri yaş düzeylerindekiler için ise toplam 9 soru maddesi vardır. Her yaş grubunda yer alan soru maddeleri o yaş grubundaki çocukların yaklaşık yarısının yapabileceği zorluk düzeyindedir. Dolayısıyla sorular bir önceki yaş grubundaki çocukların büyük bir bölümüne zor gelirken, bir sonraki yaş grubundaki çocuklara kolay gelmektedir. Ölçekte yer alan soru maddeleriyle temelde bireyin hatırlama, algılama, bilgi, sözlü yetenek ve mantıklı düşünebilme özellikleri ölçülmeye çalışılmaktadır (MacMillan 1982). Başlangıçta el becerileri ve resimli araçların kullanımını içeren somut soru maddeleri düzey ilerledikçe yerini giderek sözel ağırlıklı ve soyut nitelikteki soru maddelerine bırakmaktadır.

WAIS Wechsler Yetişkinler İçin Zeka Testi

16 yaş ve üzeri kişilerde zihinsel yetenekleri ölçen WAIS testi, sözel ve performans olmak üzere iki ana bölümden oluşur. Sözel bölüm; sözel muhakeme, sözel ifadelendirme, sözcük dağarcığı, işitsel dikkat, uzun süreli bellek gibi becerileri ölçen alt testlerden oluşmaktadır. Performans alt bölümü ise; görsel dikkat, görsel-algısal organizasyon, üç boyutlu algılama, psiko-motor beceriler, işler bellek gibi daha çok performansa dayalı testlerden oluşmaktadır. WAIS-III te bu iki ana bölüm kendi içerisinde de alt bölümlere ayrılmakta, bu şekilde bireyin sözel ve performans yeteneklerini daha detaylı değerlendirmek mümkün olmaktadır. WAIS-III sözel ve performans bölümlerinin altında toplanan 4 endeks skor ve 14 alt boyuttan oluşmaktadır.

Türkiye normları henüz olmayan WAIS-III, Amerikan normları ile değerlendirilmekle birlikte, deneyimli klinisyenler tarafından bireyin zihinsel becerileri ile ilgili detaylı bir bilgi vermekte ve klinik amaçlarla sıklıkla kullanılmaktadır. WAIS-III bireyin güçlü ve geliştirilmesi gereken zihinsel yetenekleri ile ilgili detaylı bir yol haritası sunmakta ve ölçme amacının yanı sıra terapi planının yapılmasında da oldukça önemli bir değerlendirme aracı olarak görülmektedir. Uygulama, puanlama ve yorumlamada özel eğitim ve deneyim gerektiren WAIS-III Ölçeği’nin uygulanması, kişiden kişiye değişmekle birlikte yaklaşık 1,5-2 saat sürmektedir.  

Denver Gelişimsel Tarama Testi

Testin Tanıtımı: Çocuklardaki gelişimsel gecikmeyi ve bozukluğu fark etme amacıyla kullanılır. Test 105 maddeden oluşmaktadır. Süreli bir test değildir.

Testin Türü: Gelişim ölçeği ve tarama testidir.

Uygulanacak Yaş Grubu: 0-6 yaş grubu arasındaki çocuklara uygulanmaktadır.

Uygulanacak Kişi Sayısı: Bireysel uygulanan bir testtir.

Uygulama Şekli: Bu test, uygulayıcının çocuğun neler yapabildiğini gözlemesi ve bazı maddelerde de ana babanın çocuğuna ilişkin gözlemlerini anlatmaları yoluyla uygulanır.